Analizy

Niezależne inicjatywy
na rzecz studentów
i doktorantów

Przegląd orzecznictwa sądów administracyjnych w sprawach dotyczących otwartego naboru na stanowiska

1

Sygnatura i data: II SAB/Op 1/15 – wyrok WSA w Opolu z 29 stycznia 2015 r.

Zagadnienie: Informacja z otwartego postępowania konkursowego na stanowisko nauczyciela akademickiego jako informacja publiczna.

Orzeczenie: Zobowiązano organ do załatwienia sprawy wniosku o udostępnienie informacji publicznej.

Z uzasadnienia

Informacja dotycząca wyniku konkursu na stanowisko adiunkta w uczelni publicznej jest informacją publiczną, co wydaje się potwierdzać także wymóg zamieszczenia na stronach internetowych informacji o konkursie.

Krąg podmiotów zobligowanych do udzielenia informacji publicznej, wskazany w art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, nie jest ograniczony wyłącznie do podmiotów mieszczących się w pojęciu administracji w sensie organizacyjnym. Ustawodawca stworzył w tym przepisie katalog podmiotów zobowiązanych do udostępnienia informacji publicznej, który nie jest zamkniętym katalogiem, z uwagi na użycie w tym przepisie zwrotu „w szczególności”. Podmioty te można w zasadzie podzielić na dwie zasadnicze kategorie, tj. na władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne. Przy czym termin „zadania publiczne” jest pojęciem szerszym od terminu „zadania władzy publicznej”.

Rektor uczelni publicznej (uniwersytetu) jest podmiotem reprezentującym jednostkę realizującą zadania publiczne w zakresie oświaty i nauki, dysponuje też funduszami publicznymi, a zatem jest podmiotem zobligowanym do udzielenia informacji, jakie są w jego posiadaniu, a mają charakter informacji publicznej.

Ustawodawca w przepisie art. 118a ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym nałożył obowiązek na uczelnie publiczne przeprowadzenia otwartego konkursu w celu zatrudnienia pracowników naukowo-dydaktycznych i naukowych, o których mowa w art. 110, w tym adiunkta (pkt 4). Ta forma „otwartego konkursu” powoduje, iż dokumenty związane z przeprowadzeniem i wynikiem konkursu, w celu realizacji zadań uczelni publicznej stanowią informację publiczną. Informacja publiczna dotyczy bowiem sfery faktów. Jest nią treść dokumentów i ocen dokonywanych przez podmiot realizujący zadania publiczne, do których należy zaliczyć również i te związane z przeprowadzeniem otwartego konkursu, w celu zatrudnienia pracowników naukowo-dydaktycznych i naukowych, wymienionych w art. 110 ust. 1 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym.

 

2

Sygnatura i data: IV SAB/Po 92/14 – wyrok WSA w Poznaniu z 29 stycznia 2015 r.

Zagadnienie: Informacja z otwartego postępowania konkursowego na stanowisko nauczyciela akademickiego jako informacja publiczna.

Orzeczenie: Zobowiązano organ do załatwienia sprawy wniosku o udostępnienie informacji publicznej.

Z uzasadnienia

Uczelnie, pełniąc misję odkrywania i przekazywania prawdy poprzez prowadzenie badań i kształcenie studentów, stanowią integralną część narodowego systemu edukacji i nauki. Uczelnie publiczne wykonują zadania publiczne z zakresu kształcenia (edukacja i nauka). Z uwagi na fakt, że stanowisko adiunkta jest stanowiskiem naukowo-dydaktycznym, adiunkt kształci i wychowuje studentów (art. 111 ust. 1 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym), wypełnia tym samym funkcje publiczne z zakresu kształcenia (edukacji i nauki). Nadto jest na uczelniach publicznych wynagradzany ze środków publicznych, tym samym należy zaliczyć go do osób pełniących funkcje publiczne. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym przyjmuje się zgodnie, że nauczyciele akademiccy są osobami pełniącymi funkcje publiczne w rozumieniu art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Nieprawidłowe było stanowisko zajęte przez organ w odpowiedzi na skargę, zgodnie z którym skoro adiunkt nie posiada przymiotów władzy publicznej, jak np. rektor, który reprezentuje uczelnię na zewnątrz i kieruje jej działalnością, to nie stosuje się do niego przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Jak już bowiem wskazano wyżej, art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej nie ogranicza się do władzy publicznej, a dotyczy również podmiotów wykonujących zadania publiczne, które jest pojęciem szerszym.

Przebieg otwartego konkursu na stanowisko adiunkta na uczelni publicznej winien być przejrzysty, a temu służy udostępnienie jako informacji publicznej protokołu komisji konkursowej. To, że głosowanie komisji odbywa się w trybie tajnym, nie oznacza, że protokół posiedzenia komisji również objęty winien być tajnością.

To, że z wnioskiem o udzielenie informacji publicznej występuje osoba, która zgłosiła swoją kandydaturę na to stanowisko, nie oznacza, że wniosek nie dotyczy sprawy publicznej. Przy uznaniu, że dana informacja ma charakter publiczny i tak jak w niniejszej sprawie dotyczy kwestii wyboru najlepszego kandydata na stanowisko pracownika naukowo-dydaktycznego, pełniącego zadania publiczne w zakresie kształcenia studentów, a tym samym ma znaczenie nie tylko dla kontrkandydatów, ale większej liczby osób (m.in. studentów, innych pracowników uczelni), bez znaczenia pozostaje kwestia, czy z wnioskiem występuje osoba bezpośrednio zainteresowana wynikiem konkursu, czy też inny obywatel.

 

3

Sygnatura i data: IV SAB/Po 91/14 – wyrok WSA w Poznaniu z 29 stycznia 2015 r.

Zagadnienie: Informacja z otwartego postępowania konkursowego na stanowisko nauczyciela akademickiego jako informacja publiczna.

Orzeczenie: Zobowiązano organ do załatwienia sprawy wniosku o udostępnienie informacji publicznej.

Z uzasadnienia

Nie można, zdaniem sądu, uznać, że informacją publiczną jest jedynie ogłoszenie o konkursie, tylko z tego powodu, że w świetle art. 118a ust. 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym jedynie informację o konkursach ogłasza się publicznie. Podkreślić należy, że publiczne ogłoszenie o konkursie z tego przepisu jest konsekwencją narzucenia formy przeprowadzania konkursu jako otwartej, a więc skierowanej do szerokiego grona kandydatów, a nie ograniczeniem informacji kwalifikowanych jako publiczne.

Organ, który posiada informację publiczną, wytworzył ją, jest w jej posiadaniu, ma obowiązek jej udostępnienia wnioskodawcy bez względu na to, czy ma on interes prawny lub faktyczny do jej otrzymania. Podkreślić należy, że informacja – protokół z posiedzenia komisji konkursowej przeprowadzającej konkurs na stanowisko adiunkta na uczelni publicznej – dotyczy sfery faktów i ma charakter publiczny. Wytworzona bowiem została w toku realizacji zadań publicznych (zatrudnienia najlepszego kandydata na stanowisko naukowo-dydaktyczne, wynagradzanego ze środków publicznych) przez właściwy organ, jakim jest komisja konkursowa powołana przez radę wydziału. W świetle art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej uczelnia publiczna jest podmiotem, na którym ciąży obowiązek udostępniania informacji publicznej, zarówno dlatego, że wykonuje zadania publiczne, jak i dlatego, że dysponuje majątkiem publicznym.

 

4

Sygnatura i data: I OPS 5/14 – uchwała składu 7 sędziów NSA z 13 kwietnia 2015 r.

Zagadnienie: Zaskarżalność uchwały komisji konkursowej o odmowie dopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego na dyrektora szkoły.

Orzeczenie: Podjęto następującą uchwałę: Uchwała komisji konkursowej o odmowie dopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego na stanowisko dyrektora szkoły podjęta na podstawie § 4 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 373, ze zm.) nie jest aktem, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.).

Z uzasadnienia

Poszczególne akty i czynności podejmowane w toku postępowania konkursowego na stanowisko dyrektora szkoły publicznej nie mają charakteru samodzielnego i odrębnego, ponieważ stanowią pewien ciąg zdarzeń, a etapem kończącym to postępowanie jest dopiero zarządzenie organu prowadzącego szkołę publiczną o zatwierdzeniu konkursu albo o jego unieważnieniu i zarządzeniu ponownego konkursu, a następnie akt organu prowadzącego szkołę w sprawie powierzenia stanowiska dyrektora szkoły lub placówki. Oznacza to, że dwa rozstrzygnięcia podlegają zaskarżeniu do sądu, po pierwsze zarządzenie organu prowadzącego szkołę publiczną o zatwierdzeniu konkursu albo o jego unieważnieniu i zarządzeniu ponownego konkursu jako akt organu jednostki samorządu terytorialnego podejmowany w sprawach z zakresu administracji publicznej – do sądu administracyjnego, po drugie akt organu prowadzącego szkołę publiczną w sprawie powierzenia stanowiska dyrektora szkoły lub placówki, jako należący do drogi sądowej w postępowaniu cywilnym – do sądu pracy.

Komisji konkursowej nie można przypisać cech organu administracji publicznej określonych w art. 5 § 2 pkt 3 Kodeksu postępowania administracyjnego, bowiem nie sposób wskazać przepisów, które nadawałyby komisji taki atrybut. (…) jest to jednak podmiot powoływany doraźnie, w celu wykonania określonej czynności, a zatem nie można też mówić o jego zdolności sądowej. Jeżeli byt prawny komisji jest czasowy, to przyznanie zdolności sądowej wymagałoby wyraźnej regulacji w przepisach prawa, bowiem postępowanie sądowoadministracyjne, oparte bezwzględnie na zasadzie kontradyktoryjności, nie może być skutecznie prowadzone, gdy brak jest podmiotu, którego działanie lub bezczynność jest przedmiotem zaskarżenia. Skoro więc komisja wykonuje jedynie ad hoc czynności na rzecz administracji publicznej, a żadne przepisy szczególne nie przyznają jej zdolności sądowej, to nie ma ona zdolności występowania przed sądem administracyjnym jako strona, bo taką mogą posiadać jedynie podmioty istniejące w momencie wszczęcia postępowania sądowego.

Kontrolą sądową nie mogą być zatem objęte wszystkie kolejne czynności czy akty wydane na poszczególnych etapach postępowania konkursowego na stanowisko dyrektora szkoły publicznej. Kontrola ta nie musi obejmować rozstrzygnięć wstępnych, pod warunkiem, że ostateczne rozstrzygnięcie podlega kontroli sądowej.

Tym samym brak możliwości zaskarżenia uchwały komisji konkursowej jako niespełniającej definicji aktu z art. 3 § 2 pkt 4 ustawy – prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w żaden sposób nie zamyka kandydatowi możliwości kwestionowania wyniku konkursu przed sądem administracyjnym, a jedynie prawo do obrony zostaje przesunięte w czasie.

 

5

Sygnatura i data: I OSK 1275/13 – wyrok NSA z 10 lipca 2014 r.

Zagadnienie: Nabór na kierownicze stanowisko urzędnicze.

Orzeczenie: Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania.

Z uzasadnienia

Nie zawiadamiając o toczącym się postępowaniu osoby, której interesu prawnego niewątpliwe dotyczył wynik postępowania sądowego, skoro wyrokiem stwierdzono bezskuteczność czynności w postaci wyniku naboru na stanowisko dyrektora żłobka, a osoba ta została wybrana jako kandydat na to stanowisko, sąd wojewódzki dopuścił się nieważności postępowania, albowiem strona została pozbawiona możności obrony swych praw.

 

6

Sygnatura i data: I OSK 65/13 – postanowienie NSA z 6 lutego 2013 r.

Zagadnienie: Postępowanie kwalifikacyjne a decyzja administracyjna.

Orzeczenie: Oddalono skargę kasacyjną.

Z uzasadnienia

Postępowanie kwalifikacyjne nie jest decyzją administracyjną i nie może być poddane kontroli sądu administracyjnego, a co za tym idzie, nie może też podlegać kontroli ewentualna bezczynność organu w tym przedmiocie.

Postępowanie kwalifikacyjne jest w istocie tzw. aktem wiedzy, bowiem nie rozstrzyga indywidualnej sprawy administracyjnej, po jego zakończeniu nie ogłasza lub doręcza się aktu administracyjnego stronie, lecz przedstawia stwierdzony stan rzeczy, którymi w tym przypadku są wyniki punktowe sprawdzianów.

Dopiero sam akt mianowania, poprzedzony procesem rekrutacji, którego częścią jest postępowanie kwalifikacyjne, bądź też odmowa mianowania, kształtuje sytuację prawną pracownika służby cywilnej ubiegającego się o przedmiotowe mianowanie. Przyjąć zatem trzeba, iż dopiero mianowanie lub też jego odmowa mogą stać się przedmiotem skargi.

 

7

Sygnatura i data: I OSK 184/11 – wyrok NSA z 10 maja 2012 r.

Zagadnienie: Nabór na kierownicze stanowisko urzędnicze.

Orzeczenie: Oddalono skargę kasacyjną.

Z uzasadnienia

Niemający daty protokół z przeprowadzonego naboru kandydatów na wolne stanowisko nie pozwala jednoznacznie ustalić daty, kiedy oferty zostały otwarte i członkowie komisji zapoznali się z treścią pisemnych opracowań uczestników konkursu. Nie ulega też wątpliwości, że w okresie od złożenia oferty na ubieganie się o stanowisko dyrektora (…) R. M. występował równocześnie w dwóch rolach: ubiegającego się o stanowisko dyrektora i członka komisji oceniającej uczestników postępowania. W tym stanie rzeczy nie można wykluczyć sytuacji, że R. M. miał sposobność zapoznania się z ofertami zawierającymi pisemne koncepcje realizacji zadań Zakładu Usług Komunalnych i opracowanymi przez pozostałych uczestników konkursu. To zaś w sposób oczywisty naruszało zasadę konkurencyjności postępowania.

Ustalonego w ten sposób stanu rzeczy nie mogły zmienić złożone w toku postępowania sądowego oświadczenia organu administracji, ponieważ jest on w niniejszej sprawie sądowoadministracyjnej stroną przeciwną skarżącemu, a więc jego stwierdzenia w tej kwestii mają subiektywny charakter i z tego względu nie mogą skutecznie negować faktów wynikających z dowodów znajdujących się w aktach sprawy, a zwłaszcza ze znajdujących się w nich dokumentów urzędowych.

 

8

Sygnatura i data: II OSK 246/11 – wyrok NSA z 29 kwietnia 2011 r.

Zagadnienie: Organ zatrudniający a osoba zatrudniana.

Orzeczenie: Oddalono skargę kasacyjną.

Z uzasadnienia

Całkowicie sprzeczne z określonymi w art. 32 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym zadaniem zarządu powiatu polegającym na zatrudnianiu i zwalnianiu kierowników jednostek organizacyjnych powiatu, byłoby zatrudniane na tych stanowiskach członków zarządu oraz sekretarza i skarbnika powiatu. Nie można jednocześnie występować w roli organu zatrudniającego czy zwalniającego owego kierownika i pełnić funkcję tego właśnie kierownika.

 

9

Sygnatura i data: I OSK 683/09 – wyrok NSA z 19 sierpnia 2009 r.

Zagadnienie: Bezczynność w sprawie udzielenia informacji publicznej.

Orzeczenie: Oddalono skargę kasacyjną.

Z uzasadnienia

Przepis art. 13 ust. 4 ustawy o pracownikach samorządowych stanowi, że informacje o kandydatach, którzy zgłosili się do naboru, stanowią informację publiczną w zakresie objętym wymaganiami związanymi ze stanowiskiem określonym w ogłoszeniu o naborze. Zatem żądanie udostępnienia kserokopii dokumentów potwierdzających wykształcenie, staż pracy i kwalifikacje kandydatów, nie mieści się w pojęciu informacji publicznej, bowiem tak sformułowany wniosek oznacza, że wnioskodawca nie żądał informacji – o których mowa w tym przepisie – dotyczących kandydatów na wolne stanowiska urzędnicze.

 

10

Sygnatura i data: IV SA/Wr 403/15 – postanowienie WSA we Wrocławiu z 31 grudnia 2015 r.

Zagadnienie: Postępowanie kwalifikacyjne a decyzja administracyjna.

Orzeczenie: Odrzucono skargę.

Z uzasadnienia

Stwierdzić należy, że wyłonienie kandydata, spełniającego wymagania niezbędne oraz w największym stopniu spełniającego wymagania dodatkowe, stanowi w istocie oświadczenie wiedzy przeprowadzającego nabór. Ma ono zatem charakter postępowania kwalifikacyjnego, którego celem jest wyłonienie najlepszego kandydata dla celów przyszłego zatrudnienia.

Nabór nie kończy się jakimkolwiek władczym rozstrzygnięciem, określającym w sposób indywidualny prawa i obowiązki kandydatów na stanowisko urzędnicze. Nie mieści się zatem w pojęciu postępowania administracyjnego w rozumieniu art. 1 pkt 1 k.p.a., to jest postępowania przed organami administracji publicznej w należących do właściwości tych organów sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych.

Nabór nie jest czynnością z zakresu administracji publicznej, o której mowa w art. 3 § 2 pkt 4 ustawy – prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Jakkolwiek ma on charakter czynności faktycznej, to nie może być zaliczony do katalogu czynności z zakresu administracji publicznej, o których mowa w tym przepisie. Art. 3 § 2 pkt 4 ustawy – prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wyraźnie bowiem stanowi, że zaskarżeniu podlegają wyłącznie czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa.

Oświadczenie wiedzy stanowi natomiast podstawę wystosowania do kandydata oferty do zawarcia umowy o pracę, która to jednak tematyka pozostaje całkowicie poza problematyką prawa publicznego.

 

11

Sygnatura i data: II SA/Rz 613/15 – wyrok WSA w Rzeszowie z 9 grudnia 2015 r.

Zagadnienie: Charakter postępowania rekrutacyjnego (konkursowego) na stanowisko urzędnicze.

Orzeczenie: Stwierdzono bezskuteczność rozstrzygnięcia w sprawie naboru na wolne kierownicze stanowisko urzędnicze.

Z uzasadnienia

Postępowanie rekrutacyjne (konkursowe) zmierzające do wyłonienia kandydata na wolne stanowisko urzędnicze w służbie publicznej jest postępowaniem z zakresu administracji publicznej. Powstały w związku z prowadzeniem konkursu stosunek między jego uczestnikami a organem administracji publicznej nie jest oparty na zasadzie równorzędności podmiotów. Poprzez określone w trakcie postępowania konkursowego czynności, jak np. niedopuszczenie kandydata do konkursu, wydanie informacji o konkursie, ocena poszczególnych kandydatów, wydanie informacji o wyniku naboru, organ administracji dokonuje władczych rozstrzygnięć (czynności). Są one aktami stosowania prawa i kształtują sytuację prawną uczestników konkursu. Akty te są skierowane do zindywidualizowanego podmiotu i wyznaczają określoną sytuację prawną tego podmiotu w zakresie uprawnień wynikających z przepisów prawa. Należy więc uznać, że postępowanie zakończone ustaleniem jego wyników w sposób prawnie wiążący wpływa na sytuację prawną osób uczestniczących w naborze. Wywołuje bowiem skutek, jaki wiąże się z wynikami naboru, tj. możliwością objęcia określonego stanowiska w administracji publicznej. Możliwe jest zatem zaskarżenie do sądu administracyjnego czynności dokonywanych w trakcie naboru powszechnego – konkursu na wolne stanowisko urzędnicze.

Nabór kandydatów na wolne stanowisko urzędnicze jest otwarty, co oznacza, że przybiera postać sformalizowanego postępowania rekrutacyjnego, a każdy spełniający warunki przewidziane ogłoszeniem o naborze, może zgłosić swoją kandydaturę. Otwartość naboru zostaje zachowana jeśli spełniony jest wymóg jawności i przejrzystości postępowania konkursowego. Jawność naboru jest zagwarantowana poprzez obowiązek upowszechnienia informacji o wolnym stanowisku urzędniczym w Biuletynie Informacji Publicznej i na tablicy informacyjnej urzędu, w którym prowadzony jest nabór.

Nie jest uprawnione stanowisko, by można było wymagania niezbędne modyfikować czy wprowadzać nowe, skoro w określonym kształcie zostały zapisane w przepisach prawa.

Zbyt daleko bowiem posunięta swoboda w określaniu wymagań kwalifikacyjnych może rodzić pokusy o „ustawianie” konkursu, czyli określanie wymagań pod z góry wybraną kandydaturę. Nadto dopuszczenie możliwości uszczegóławiania niezbędnych wymagań kwalifikacyjnych (rygorów selekcyjnych) może przybrać bardzo różne rozmiary, w tym w dużym stopniu ograniczające udział w naborze.

 

12

Sygnatura i data: IV SA/Gl 637/15 – wyrok WSA w Gliwicach z 22 września 2015 r.

Zagadnienie: Informacja o kandydatach w konkursie otwartym na stanowisko urzędnicze jako informacja publiczna.

Orzeczenie: Uchylono zaskarżoną decyzję oraz decyzję ją poprzedzającą.

Z uzasadnienia

Zgodnie z art. 13 ust. 4 ustawy o pracownikach samorządowych, informacje o kandydatach, którzy zgłosili się do naboru, stanowią informację publiczną w zakresie objętym wymaganiami związanymi ze stanowiskiem określonym w ogłoszeniu o naborze. Należy przy tym stwierdzić, że ustawa o pracownikach samorządowych nie ustanawia szczególnych zasad udzielania informacji publicznej.

Dane dotyczące konkretnej osoby fizycznej oznaczonej z imienia i nazwiska zaliczają się do danych osobowych podlegających ochronie na zasadach określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.

 

13

Sygnatura i data: III SA/Łd 591/15 – wyrok WSA w Łodzi z 13 sierpnia 2015 r.

Zagadnienie: Nabór na kierownicze stanowisko urzędnicze.

Orzeczenie: Oddalono skargę.

Z uzasadnienia

Czynności podejmowane w toku konkursu, na podstawie i w granicach prawa, przez organ administracji publicznej mają charakter władczych czynności publicznoprawnych, których adresatem są uczestnicy konkursu realizujący swoje własne uprawnienia do udziału w konkursie. Ogłoszenie konkursu i zgłoszenie w nim udziału przez określoną osobę nie jest źródłem powstania zobowiązaniowego stosunku prawnego pomiędzy uczestnikiem konkursu a organem administracji publicznej przeprowadzającym konkurs. Powstałe w związku z prowadzeniem konkursu stosunki prawne między uczestnikami konkursu a organem administracji publicznej nie są oparte na równości (równorzędności) podmiotów. Sytuacja prawna uczestników konkursu jest kształtowana w drodze jednostronnych władczych rozstrzygnięć podejmowanych przez organ administracji publicznej.

W myśl art. 13 ust. 4 ustawy o pracownikach samorządowych informacje o kandydatach, którzy zgłosili się do naboru, stanowi informację publiczną w zakresie objętym wymaganiami związanymi ze stanowiskiem określonym w ogłoszeniu o naborze.

Zauważyć należy, że podstawową zasadą przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego jest zasada ochrony informacji o kandydatach. Zobowiązuje ona osoby przeprowadzające i nadzorujące nabór do ochrony wszelkich informacji, w szczególności danych osobowych kandydatów zdobytych przez zespół rekrutacyjny w trakcie lub w związku z procesem naboru, z wyłączeniem tych informacji, które w świetle ustawy stanowią informację publiczną. Za szczególnie wrażliwe uznaje się te informacje, które odnoszą się do predyspozycji osobowościowych czy intelektualnych, przekonań czy preferencji kandydata.

 

14

Sygnatura i data: III SA/Gd 242/15 – wyrok WSA w Gdańsku z 11 czerwca 2015 r.

Zagadnienie: Informacja o wynikach naboru na stanowisko urzędnicze.

Orzeczenie: Oddalono skargę.

Z uzasadnienia

Skoro zatem w odniesieniu do skarżącego procedura naboru zakończyła się odmową dopuszczenia go do kolejnych etapów tego naboru wskutek nieuzyskania przez niego wymaganego punktu jako rezultatu oceny psychologicznej, to czynnością mającą wpływ na sferę jego uprawnień była właśnie odmowa dopuszczenia do kolejnego etapu naboru. W tym zakresie skarżący mógłby powoływać się na interes prawny będący podstawą skutecznego wniesienia skargi zgodnie z art. 50 § 1 ustawy – prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Informacja o wyniku naboru będąca przedmiotem skargi nie dotyczyła kandydatury skarżącego, który wyeliminowany został z naboru już wcześniej. Stanowiła zaś rezultat kolejnych etapów naboru, w których skarżący nie brał już udziału. Nie sposób uznać zatem, by skarżącemu przysługiwał interes prawny w zaskarżeniu tej właśnie czynności.

Na akceptację nie zasługuje zasada naboru, zgodnie z którą o wyeliminowaniu kandydata przesądzić może ocena psychologa, która nie podlega jakiejkolwiek weryfikacji.

 

15

Sygnatura i data: VII SA/Wa 2487/13 – wyrok WSA w Warszawie z 19 maja 2014 r.

Zagadnienie: Charakter czynności zaskarżalnych do sądu administracyjnego.

Orzeczenie: Oddalono skargę.

Z uzasadnienia

Charakter zaskarżalnych czynności był przedmiotem zarówno rozważań przedstawicieli doktryny i obszernego orzecznictwa. Na tym tle należy przyjąć obligatoryjne cechy, jakimi powinny się charakteryzować czynności organu w rozumieniu ww. przepisu, żeby można było je zakwalifikować do kategorii działań podlegających kontroli sądowej. Muszą one mieć charakter zewnętrzny i być skierowane do indywidualnego, konkretnego podmiotu niepodporządkowanego organizacyjnie organowi, muszą mieć charakter publicznoprawny, muszą dotyczyć uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Konieczne jest zatem odniesienie takiego aktu lub czynności do przepisu prawa powszechnie obowiązującego, który określa uprawnienie lub obowiązek.

 

16

Sygnatura i data: III SA/Lu 984/13 – wyrok WSA w Lublinie z 10 kwietnia 2014 r.

Zagadnienie: Nabór na stanowisko urzędnicze.

Orzeczenie: Oddalono skargę.

Z uzasadnienia

W ocenie sądu postępowanie rekrutacyjne (konkursowe) zmierzające do wyłonienia kandydata na wolne stanowisko urzędnicze w służbie publicznej jest postępowaniem z zakresu administracji publicznej. Powstały w związku z prowadzeniem konkursu stosunek między jego uczestnikami a organem administracji publicznej nie jest oparty na zasadzie równorzędności podmiotów. Poprzez określone w trakcie postępowania konkursowego czynności, jak np. niedopuszczenie kandydata do konkursu, wydanie informacji o konkursie, ocena poszczególnych kandydatów, wydanie informacji o wyniku naboru, organ administracji dokonuje władczych rozstrzygnięć (czynności). Są one aktami stosowania prawa i kształtują sytuację prawną uczestników konkursu.

Całe postępowanie konkursowe powinno się toczyć z poszanowaniem zasady otwartości i konkurencyjności. Zasady te określają główne cele procedury naboru na wolne stanowisko urzędnicze, które wiążą się z realizacją konstytucyjnego wymogu zapewnienia obywatelom polskim korzystającym z pełni praw publicznych równego dostępu do służby publicznej (art. 60 Konstytucji RP). Nabór kandydatów na wolne stanowisko urzędnicze jest otwarty, co oznacza, że przybiera postać sformalizowanego postępowania rekrutacyjnego, a każdy spełniający warunki przewidziane ogłoszeniem o naborze może zgłosić swoją kandydaturę. Otwartość naboru zostaje zachowana jeśli spełniony jest wymóg jawności i przejrzystości postępowania konkursowego.

 

17

Sygnatura i data: III SA/Łd 1126/13 – wyrok WSA w Łodzi z 28 lutego 2014 r.

Zagadnienie: Nabór na kierownicze stanowisko urzędnicze.

Orzeczenie: Stwierdzono bezskuteczność czynności dotyczącej postępowania konkursowego.

Z uzasadnienia

W przypadku zawarcia umowy o pracę w sytuacji naruszenia przepisów o otwartym i konkurencyjnym naborze (np. bez przeprowadzenia naboru lub z naruszeniem jego zasad) należy uznać, że dochodzi do nawiązania ważnego stosunku pracy. Przepisy o naborze nie wyznaczają bowiem zdolności pracowniczej, lecz jedynie wpływają na ocenę prawidłowości przeprowadzenia procedury rekrutacyjnej. Dlatego skutkiem naruszenia tej procedury może być odpowiedzialność pracownicza osób winnych naruszenia prawa, a nie nieważność nawiązanego stosunku pracy. W przypadku zawinionego działania kandydata do pracy, które miało wpływ na prawidłowość czynności naboru, możliwe jest zastosowanie środków przewidzianych w prawie pracy, w tym – w zależności od rodzaju naruszenia prawa i stopnia winy – ukaranie karą porządkową, wypowiedzenie stosunku pracy lub nawet rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Postępowanie konkursowe na wolne stanowisko urzędnicze podejmowane przez kierownika danej jednostki i powołaną przez niego komisję rekrutacyjną ma charakter czynności poprzedzających nawiązanie stosunku pracy. Stosunek pracy powstały w wyniku zawarcia umowy o pracę nie jest stosunkiem administracyjnoprawnym, lecz stosunkiem z zakresu prawa pracy.

Istotne znacznie w postępowaniu konkursowym ma uzasadnienie informacji o wynikach wyboru, zwłaszcza w sytuacji, gdy różnica punktowa pomiędzy kandydatami jest niewielka. Informacja (…) jest zbyt lakoniczna i nie uzasadnia w sposób przejrzysty dokonanego naboru. Ma to szczególne znaczenie, zwłaszcza w sytuacji, gdy komisja konkursowa uznała, że obie kandydatki wykazały się w podobnym zakresie spełnieniem wymagań na stanowisko (…).

Zauważyć także należy, że wynik postępowania konkursowego stanowi jedynie przesłankę do nawiązania stosunku pracy bądź jego przekształcenia i jest źródłem uprawnienia do ubiegania się o powołanie na określoną funkcję. Nie rodzi on bezpośrednio uprawnienia do nawiązania stosunku pracy i nie ma przy tym zasadniczego znaczenia dla kontroli dokonywanej przez sądy administracyjne. Potwierdzenie pewnych kwalifikacji nie musi być bowiem równorzędne z obowiązkiem nawiązania stosunku pracy, jednak jego brak uniemożliwia powstanie tego stosunku.

 

18

Sygnatura i data: II SA/Sz 191/13 – wyrok WSA w Szczecinie z 5 września 2013 r.

Zagadnienie: Charakter rozstrzygnięć podejmowanych w ramach procedury naboru na stanowisko urzędnicze.

Orzeczenie: Oddalono skargę.

Z uzasadnienia

Podejmowane w ramach procedury naboru rozstrzygnięcia wpływające na uprawnienia potencjalnych kandydatów wynikające z przepisów prawa, w tym stanowisko odmawiające dopuszczenia do konkursu na stanowisko urzędnicze, są czynnościami z zakresu administracji publicznej, o których mowa w art. 3 § 2 ustawy – prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Postępowanie rekrutacyjne zmierzające do wyłonienia kandydata na stanowisko urzędnicze w służbie publicznej jest postępowaniem z zakresu administracji publicznej, a jego wynik podlega kontroli sądu administracyjnego.

Istnieje możliwość zaskarżenia do sądu administracyjnego czynności dokonywanych w trakcie naboru powszechnego, które są skierowane do zindywidualizowanego podmiotu i wyznaczają określoną sytuację prawną tego podmiotu w zakresie jego uprawnień wynikających z przepisów prawa. Na czynności te składają się przede wszystkim: niedopuszczenie danego kandydata do konkursu, treść informacji o konkursie, rozstrzygnięcie konkursu. Złożenie skargi na tego rodzaju czynność poprzedzone musi być skierowaniem do organu wezwania do usunięcia naruszenia prawa.

Złożenie przez skarżącą niepodpisanego życiorysu należało uznać za brak formalny oferty, tożsamy z brakiem złożenia życiorysu w ogóle.

 

19

Sygnatura i data: II SA/Go 879/12 – wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 5 grudnia 2012 r.

Zagadnienie: Powołanie na kierownicze stanowisko urzędnicze bez przeprowadzenia postępowania konkursowego.

Orzeczenie: Oddalono skargę.

Z uzasadnienia

Zgodnie z powołanymi przez organ nadzoru przepisami ustawy o pracownikach samorządowych, nabór kandydatów na wolne stanowiska urzędnicze, w tym na kierownicze stanowiska urzędnicze, zatrudnianych na podstawie umowy o pracę, jest otwarty i konkurencyjny. Nie ulega wątpliwości, iż w niniejszej sprawie powierzenie obowiązków dyrektora domu pomocy społecznej odbyło się bez zachowania trybu określonego w ustawie o pracownikach samorządowych.

 

20

Sygnatura i data: II SAB/Wa 265/12 – postanowienie WSA w Warszawie z 9 października 2012 r.

Zagadnienie: Postępowanie kwalifikacyjne a decyzja administracyjna.

Orzeczenie: Odrzucono skargę.

Z uzasadnienia

Z wyraźniej woli ustawodawcy postępowanie kwalifikacyjne służby cywilnej nie kończy się indywidualnym aktem administracyjnym, decyzją czy uchwałą, jak to ma miejsce w powoływanym przez stronę skarżącą przepisie art. 75j ustawy – prawo o adwokaturze (gdzie wyraźnie wskazano: „komisja kwalifikacyjna ustala wynik kandydata w drodze uchwały i doręcza odpis uchwały kandydatowi i Ministrowi Sprawiedliwości”). Na gruncie analizowanych uregulowań prawnych służby cywilnej nie sposób doszukać się przepisu prawa materialnego, który nawet przy zastosowaniu domniemania załatwienia sprawy w formie decyzji administracyjnej, dawałby Dyrektorowi KSAP podstawy do załatwienia sprawy w taki właśnie sposób. Podmiot ten nie rozstrzyga bowiem indywidualnej sprawy administracyjnej (tzw. aktem woli) i nie ogłasza lub doręcza aktu administracyjnego stronie, lecz przedstawia stwierdzony stan rzeczy (tzw. akt wiedzy) – wyniki punktowe testów sprawdzanych wg arkuszy odpowiedzi i kluczy ocen, poprzez publikację w Biuletynie Informacji Publicznej.

 

21

Sygnatura i data: II SA/Bk 408/12 – wyrok WSA w Białymstoku z 4 września 2012 r.

Zagadnienie: Powołanie komisji konkursowej do rozstrzygnięcia konkursu na kierownicze stanowisko
urzędnicze oraz regulamin pracy komisji konkursowej.

Orzeczenie: Oddalono skargę.

Z uzasadnienia

W ocenie Sądu Skarżący nie ma własnego, indywidualnego interesu prawnego w zaskarżaniu zarządzenia. Skarżone zarządzenie w żaden sposób nie przesądza o sytuacji prawnej Skarżącego. Żaden bowiem przepis prawa materialnego nie chroni Skarżącego przed tego typu działalnością organu gminy. Skarżonym zarządzeniem właściwy organ powołał Komisję Konkursową, wskazując imiennie osoby, które wejdą w jej skład, wskazał na zadanie tej Komisji w postaci przeprowadzenia konkursu na stanowisko kierownika Komunalnego Zakładu Budżetowego, wskazał na termin przystąpienia do pracy tejże Komisji, etapy konkursu oraz tryb zaskarżenia postanowienia Komisji. Nie można zatem, zdaniem Sądu, uznać, że Skarżący miał interes prawny w jej zaskarżeniu.

 

22

Sygnatura i data: IV SAB/Gl 19/12 – postanowienie WSA w Gliwicach z 2 kwietnia 2012 r.

Zagadnienie: Bezczynność w sprawie udzielenia informacji publicznej.

Orzeczenie: Umorzono postępowanie sądowe.

Z uzasadnienia

Wniosek o udzielenie informacji publicznej może przybrać każdą formę, o ile wynika z niego w sposób jasny, co jest jego przedmiotem.

Bezspornym jest również to, iż Dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w T., w przewidzianym w ustawie o dostępie do informacji publicznej czternastodniowym terminie, nie załatwił omawianego wniosku w sposób przewidziany prawem. Nie udostępnił bowiem żądanej informacji, nie wydał decyzji o odmowie dostępu do niej ani też nie podjął żadnych innych czynności procesowych przewidzianych w przywołanej regulacji.

Jako przyczynę takiego stanu rzeczy wspomniany organ wskazał okoliczność, iż wniosek przesłany przez skarżące Stowarzyszenie został automatycznie zakwalifikowany jako spam, na co wskazywać może informacja uzyskana od administratora serwera poczty elektronicznej.

Zdaniem składu orzekającego, powyższe nie zmienia faktu, że bezczynność miała miejsce. Nie można bowiem w takiej sytuacji zgodzić się, aby brak wiedzy organu o złożeniu wniosku był przezeń całkowicie niezawiniony. Jak trafnie zwróciło uwagę skarżące Stowarzyszenie, opisane wyżej niedopatrzenie stanowić musiało efekt nieprawidłowej konfiguracji filtrów antyspamowych, które bezpodstawnie zakwalifikowały jako spam wiadomość opatrzoną wyraźnym tytułem: „wniosek o udostępnienie informacji publicznej”. Równocześnie, pracownik upoważniony do odbioru korespondencji będąc zobligowanym do przejrzenia wszystkich przychodzących wiadomości - zachowując minimum wymaganej staranności - powinien odczytać przynajmniej nagłówki e-maili umieszczonych w folderze „spam” (nawet jeżeli w trosce o bezpieczeństwo systemu obawiał się jej otwierać) i gdyby obowiązku tego dochował, wówczas z pewnością prawidłowo zweryfikowałby charakter otrzymanego wniosku o udostępnienie informacji publicznej, który został przecież właśnie tak zatytułowany.

 

23

Sygnatura i data: II SAB/Gd 53/11 – wyrok WSA w Gdańsku z 17 listopada 2011 r.

Zagadnienie: Bezczynność w sprawie udzielenia informacji publicznej.

Orzeczenie: Zobowiązano organ do załatwienia sprawy wniosku o udostępnienie informacji publicznej.

Z uzasadnienia

Wszelkie informacje dotyczące wymagań związanych ze stanowiskiem wskazanym w ogłoszeniu o naborze stanowią informację publiczną. Potwierdza to również pośrednio treść art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o pracownikach samorządowych, zgodnie z którym z przeprowadzonego naboru kandydatów sporządza się protokół. Z przepisu tego wynika zatem, iż podczas naboru komisja dokonuje uszeregowania kandydatów według poziomu spełniania przez nich wymagań określonych w ogłoszeniu o naborze, a zatem również ocenia w jakim stopniu każdy z kandydatów te wymagania spełnia. Bada bowiem zgłoszenia pod kątem spełniania przez kandydatów wymagań określonych w ogłoszeniu.

 

24

Sygnatura i data: II SAB/Ol 8/09 – wyrok WSA w Olsztynie z 25 marca 2009 r.

Zagadnienie: Bezczynność w sprawie udzielenia informacji publicznej.

Orzeczenie: Oddalono skargę.

Z uzasadnienia

Zdaniem sądu informacje o kandydacie potwierdzające wykształcenie wyższe, 5-letni staż pracy, doświadczenie zawodowe na stanowiskach urzędniczych oraz wszelkie inne informacje zawarte w żądanych dokumentach, a dotyczące wymagań związanych ze stanowiskiem określonych w przytoczonym ogłoszeniu, będą stanowiły informację publiczną. Niemniej jednak w żądanych dokumentach lub ich kserokopiach z pewnością znajdują się też informacje, których nie sposób uznać za informację publiczną. Na przykład: zainteresowania kandydata, miejsce zamieszkania, stan cywilny, które to informacje najczęściej znajdują się w CV ze względu na zwyczajowo przyjęte wzory CV; dane poprzedniego pracodawcy, informacje związane z zajęciem wynagrodzenia za pracę, wykorzystanym urlopem, zamieszczane w świadectwach pracy; dane dotyczące otrzymanej końcowej oceny na dyplomie ukończenia studiów, określenie uczelni, którą kandydat ukończył. Ostatnio wymieniona grupa informacji nie będzie już informacją publiczną, skoro informacje te nie dotyczą zakresu objętego wymaganiami związanymi ze stanowiskiem, o które ubiegają się kandydaci. Należy więc przyjąć, iż w niniejszej sprawie informacje znajdujące się w żądanych dokumentach będą miały charakter mieszany. Część z nich będzie z pewnością stanowić informację publiczną, część danych dotyczących kandydatów będzie zaś miało charakter danych osobowych kandydatów i nie będzie można w żadnym razie przyjąć, iż stanowią one informację publiczną.

 

25

Sygnatura i data: NK.I-0911/143/08 – rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Świętokrzyskiego z 27 listopada 2008 r.

Zagadnienie: Powołanie na urzędnicze stanowisko kierownicze bez przeprowadzenia postępowania konkursowego.

Orzeczenie: Stwierdzono nieważność uchwały.

Z uzasadnienia

W sytuacji, gdy w strukturze organizacyjnej urzędu gminy, określonej w regulaminie organizacyjnym, przewidziane są stanowiska kierownika Urzędu Stanu Cywilnego i jego zastępcy, istnieje obowiązek przeprowadzenia konkursu na te stanowiska. Powołanie zatem przez radę gminy kierownika Urzędu Stanu Cywilnego lub jego zastępcy musi być poprzedzone procedurą naboru na te stanowiska, określoną w ustawie o pracownikach samorządowych.